KiedyDoSklepu od Mastercard: wpływ wprowadzenia „godzin dla seniorów” na ruch w sklepach spożywczych

• Z analizy zagregowanych danych transakcyjnych wynika, że podczas „godzin dla seniorów” ruch w sklepach spożywczych jest mniejszy, niż standardowo w tych godzinach
• Efekt „godzin dla seniorów” początkowo był też widoczny w soboty, pomimo iż ograniczenie to obowiązuje tylko w dni powszednie
• Skala efektu „godzin dla seniorów” w soboty zależy wprostproporcjonalnie od wielkości miejscowości, gdzie znajdują się sklepy spożywcze
• Aktualne dane na temat trendów można zobaczyć na KiedyDoSklepu.pl. Portal umożliwia planowanie wygodnych i bezpiecznych zakupów, z większym prawdopodobieństwem uniknięcia tłoku i kolejek w sklepie

Udostępnione przez Mastercard po raz pierwszy w maju narzędzie KiedyDoSklepu na podstawie analizy trendów zakupowych pozwala określić, jaki ruch panuje w sklepach spożywczych na terenie Polski w różnych porach dnia i tygodnia. Dzięki temu konsumenci mogą zaplanować zakupy na czas, kiedy łatwiej będzie im utrzymać fizyczny dystans, zalecany w czasie trwającej pandemii koronawirusa. W ten sposób Mastercard pomaga konsumentom zrobić niezbędne, codzienne zakupy w bezpieczniejszy i wygodniejszy sposób.

Powrót godzin dla seniorów (GdS)

Jednym ze sposobów zapobiegania rozprzestrzeniania się epidemii było tymczasowe wprowadzenie w Polsce „godzin dla seniorów” wiosną 2020 roku. W związku ze wzrostem liczby zachorowań, 15 października „godziny dla seniorów” zostały przywrócone. W dniach powszednich w godzinach 10-12 zakupy w określonych typach sklepów mogą robić wyłącznie osoby w wieku powyżej 60 lat. Natychmiast zaobserwowaliśmy zmniejszenie ruchu w tych godzinach – podobny efekt zaobserwowaliśmy na wiosnę, podczas pierwszego wprowadzenia „godzin dla seniorów”.

Poniższy wykres prezentuje rozkład ruchu w sklepach spożywczych w ciągu dni powszednich w ostatnim czasie: od 41. tygodnia roku (05-11.10.2020) do 48. tygodnia (23-29.11.2020).

Widzimy na nim wyraźne i trwałe zmiany w godzinach robienia zakupów spożywczych. Jasne pole na wykresie prezentuje ruch w tygodniu 41. tj. przed wprowadzeniem analizowanego ograniczenia. Godziny dla seniorów wprowadzono w połowie 42. tygodnia, stąd widoczny jest mniejszy efekt ograniczenia ruchu w godzinach 10-12. Od 43. tygodi ruch panuje w sklepach spożywczych na terenie Polski nia ruch w „godzinach dla seniorów” pozostaje na niezmienionym, niższym poziomie.

Przyzwyczajenie czy ostrożność?

Co ciekawe, zaobserwowaliśmy także efekt „godzin dla seniorów” w weekendowym ruchu w sklepach spożywczych. Wprawdze efekt ten nie jest tak duży, jak w przypadku dni powszednich, niemniej część Polaków zaraz po wprowadzeniu „godzin dla seniorów” zaczęła przestrzegać ich także w soboty (pomimo, że obowiązują one tylko w dni powszednie). Może to być pochodną ostrożności wynikającej z nieznajomości ograniczeń, badź niepewności związanej z posiadaną wiedzą na ten temat. Z drugiej strony, efekt ten mógł wynikać z przyzwyczajenia do robienia zakupów o konkretnej porze.

Na wykresie poniżej widzimy rozkład ruchu w sklepach spożywczych w soboty. Można zauważyć, że:

1. przed wprowadzeniem „godzin dla seniorów”, tj. w pierwszej połowie października szczyt zakupów przypadał właśnie na godzinę 10 i 11;
2. po wprowadzeniu „godzin dla seniorów” przez 2 kolejne soboty (tydzień 42. i 43.), ruch w tych godzinach wyraźnie zmalał;
3. w kolejnych tygodniach (45. i 48.) sobotni ruch zaczął powracać do normy, choć wypłaszczenie krzywej w tych godzinach jest nadal obserwowane.

Czy wielkość miejscowości ma znaczenie?

Zbadaliśmy zmianę ruchu w sklepach spożywczych w soboty w podziale na wielkość miejscowości (mierzoną wielkością populacji), w której działają sklepy spożywcze. Okazało się, że istnieje pozytywna zależność między wielkością efektu „godzin dla seniorów” a wielkością miejscowości. Innymi słowy, im większa miejscowość, tym większa skala zjawiska ograniczenia ruchu w godzinach 10-12 w soboty.

Analiza została przygotowana na zanonimizowanych i zagregowanych danych transakcyjnych, zgodnie z zasadami bezpiecznego przetwarzania danych, stosowanymi przez Mastercard.